Patiënten met hartfalen en een bundeltakblok kunnen goed opknappen door de combinatie van een speciale His bundel-pacemaker, de juist afgestelde medicatie en monitoring op de hartfalenpolikliniek. Device cardioloog Stefan Timmer en hartfalencardioloog Sanneke de Boer vertellen over de nieuwe multidisciplinaire aanpak bij hartfalen-patiënten. ‘Patiënten ervaren vaak een behoorlijke verbetering in de kwaliteit van leven.’

Intensieve begeleiding
Bij patiënten met hartfalen is de pompfunctie van het hart verminderd. Het hart pompt onvoldoende bloed door het lichaam. Hierdoor krijgen organen en weefsels onvoldoende zuurstof en voedingsstoffen. Dit kan leiden tot allerlei klachten zoals kortademig, vermoeidheid en verminderde inspanningstolerantie. ‘Deze patiëntengroep heeft een intensievere begeleiding nodig dan andere cardiologie patiënten,’ vertelt Sanneke de Boer. ‘Elke 2 weken is er een afspraak nodig, voor de juiste afstelling van de medicatie en om in de gaten te houden of ze meer vocht vasthouden. We hebben nu op de hartfalenpolikliniek een goed afgestemd traject opgezet waarbij de hartfalenverpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en cardiologen samenwerken om deze patiënten de optimale zorg te bieden.’

Veel gezondheidswinst door nieuwe techniek
Bij een deel van de patiënten met hartfalen is de prikkelgeleiding naar de linker hartkamer vertraagd waardoor het hart inefficiënt functioneert. Dit wordt een bundeltakblok genoemd. Bij een bundeltakblok wordt de hartslag minder krachtig en het hart kan minder bloed wegpompen. Deze patiënten komen in aanmerking voor een pacemaker of ICD (onderhuidse defibrillator). Voor het aansluiten van de pacemaker, die onderhuids net onder het sleutelbeen wordt geplaatst, bestaan verschillende technieken. Bij de reguliere methode wordt een electrode achter de linker hartkamer en een electrode in de rechter hartkamer geplaatst. Op die manier kan de pacemaker tegelijkertijd aan beide kamers een impuls afgeven waardoor de hartkamers weer synchroon lopen. Sinds kort passen we bij een deel van de patiënten de His bundel pacing-methode toe. Stefan Timmer legt uit wat hiervan de voordelen zijn: ‘In 2019 is Noordwest gestart met His bundel pacing bij patiënten met een geleidingsstoornis die wel een goede pompfunctie hebben. Deze techniek, waarbij de electrode in het eigen geleidingsysteem (de bundel van His) geschroefd wordt in plaats van in de rechter hartkamer, kan voorkomen dat de pompfunctie op termijn achteruit gaat. Deze techniek kan ook voor patiënten met hartfalen van toegevoegde waarde zijn. Het geleidingweefsel in de linker hartkamer functioneert vaak niet goed doordat er ergens een ‘kink in de kabel’ zit. Meestal zit die kink in het begin van het geleidingssysteem. Dan kunnen we net onder die kink de electrode in het eigen geleidingssysteem schroeven. We maken dan gebruik van het gezonde geleidingsweefsel waardoor de linker hartkamer snel geactiveerd wordt. De resultaten die we zien zijn veelbelovend. De pompfunctie wordt bij veel patiënten na deze ingreep weer normaal. Noordwest is een van de eerste ziekenhuizen in Nederland die op deze manier die techniek toepassen.’

Multidisciplinaire samenwerking
De samenwerking van device cardiologen en hartfalencardiologen leidt tot een verbetering van de kwaliteit van zorg. Stefan: ‘Als je alleen met medicatie behandelt, of alleen een pacemaker plaatst, gaat de gezondheid van de patiënt ook vooruit. Maar die winst is niet zo groot als het resultaat wat we met deze multidisciplinaire samenwerking behalen.’ Sanneke: ‘Als we patiënten die, naast hun medicatie, een pacemaker met de His bundel pacing-methode hebben gekregen terugzien op de poli zijn ze meestal enorm opgeknapt. Ze ervaren vaak een behoorlijke verbetering in de kwaliteit van leven. Daar doen we het natuurlijk allemaal voor.’